Warsztaty studenckie to fantastyczna okazja do zawarcia wielu znajomości, które przetrwają więcej niż tylko zarwaną nad projektem ostatnią noc. Podobnie było w przypadku letniej szkoły projektowania w kamieniu w Strzegomiu. Ale od początku!

Piąta edycja Letniej Szkoły Projektowania w Kamieniu przypadła w tym roku na drugą połowę września (18-22.09). Warsztaty odbywały się w Strzegomiu – mieście słynącym w Polsce z tradycji kamieniarskich – mieści się tam kilkadziesiąt firm zajmujących się wydobyciem i obróbką granitu i bazaltu. Letnia szkoła została zorganizowana przez Instytut Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Fundację „Bazalt”, Klaster Kamieniarski oraz firmę Granex.
Do udziału w warsztatach zgłosiło się wiele osób z całego kraju – zarówno studentów jak i absolwentów, co ciekawe byli to architekci i architekci krajobrazu. Uniwersytet Zielonogórski i Koło Naukowe „Architektura w Przestrzeni Zrównoważonej” reprezentowało na tegorocznej edycji dwoje uczestników (Mojsiejonek Agnieszka, Klimek Mateusz), trafiliśmy do różnych grup. Wymieszanie dało możliwość wymiany wielu doświadczeń i umiejętności między wszystkimi uczestnikami, zaowocowało to jeszcze lepszym efektem końcowym.
Wprowadzenie do tematyki warsztatów nastąpiło już pierwszego wieczora, gdzie w nieformalnej atmosferze wszyscy mogli się poznać i jednocześnie dowiedzieć się, czym będą zamjować się przez najbliższe dni.
W czasie trwania letniej szkoły zajęcia projektowe przeplatane były z zajęciami terenowymi i warsztatowymi. Uczestnicy Letniej Szkoły wzięli udział w przygotowanych przez organizatorów wykładach, mieli okazję przeprowadzić wiele doświadczeń, pokazujących różne właściwości kamienia, jego odporność na rozmaite czynniki. Dużym zaskoczeniem dla osób, które wcześniej nie interesowały się bliżej właściwościami kamienia było pokazanie jak duże znaczenie ma kierunek cięcia elementów kamiennych – podobnie jak przypadku drewna – w różnych rodzajach kamienia występuje swoiste „usłojenie” warunkujące jego wytrzymałość. Dużą atrakcją było zwiedzanie kamieniołomu poprzedzone wizytą w zakładzie zajmującym się obróbką kamienia. Oprócz cięcia przy pomocy linek diamentowych czy ogromnych pił tarczowych o średnicy kilku metrów, można było zobaczyć sposoby polerowania czy nadawania faktury kamiennym elementom, które odpowiadają przyszłemu przeznaczeniu czy życzeniom klienta. Dopełnieniem zajęć w plenerze było ognisko.

Głównym zadaniem postawionym przed uczestnikami było zaprojektowanie strefy wejściowej z elementów kamiennych, było to wyzwanie o tyle trudne, że niewielki plac znajdował się przed budynkiem przedszkola. Należało, więc dostosować wszystkie rozwiązania dla wymagającego użytkownika biorąc pod uwagę aspekty bezpiecznego użytkowania i ergonomii. Cały proces projektowy wspierany był konsultacjami pracowników naukowych Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu oraz ekspertów branży kamieniarskiej z firmy Granex. W przerwach od projektów uczestnicy mieli okazję poznać miasto, zobaczyć wspaniałą panoramę Strzegomia ze szczytu wieży ratuszowej. Wieczorny spacer dał możliwość odwiedzenia galerii zbazaltu.pl, gdzie sprzedawana jest ręcznie robiona biżuteria i gadżety z kamienia.
Ostatniego dnia Letniej Szkoły Projektowania w Kamieniu i jej części warsztatowej nastąpiła prezentacja opracowanych przez poszczególne grupy projektów. W trzyosobowej grupie, w jakiej się znalazłem była studentka architektury i urbanistyki oraz architekt krajobrazu. Podeszliśmy do projektu kompleksowo i oprócz rysunku posadzki i schodów do wejścia, zaproponowaliśmy ławkę w formie kamiennego wspornika podnoszącego się z poziomu gruntu. Ławka ze względu na długość nawisu i kruchość kamienia wymagała podparcia pośredniego, ale projekt spodobał się kamieniarzom. Koncepcje zostały wycenione dla oszacowania kosztów materiałów i rozwiązań użytych w propozycjach.
W omawianiu gotowych projektów uczestniczyli pracownicy zakładu kamieniarskiego. Konsultowali oni w celu optymalizacji, z punktu widzenia wykonawcy, zastosowane rozwiązania, nie tylko ze względu na koszty projektu i realizacji, ale również na trwałość i ergonomię użytkowania.
Letnia szkoła projektowania w kamieniu okazała się doskonałą okazją do poznania właściwości materiału, jakim jest kamień naturalny – spychany w ostatnim czasie w budownictwie do lamusa ze względu na cenę i konieczność pielęgnacji, ale również poznanie fachowej oceny i wymianę doświadczeń z osobami, które zajmują się przetwarzaniem kamienia, na co dzień. Spojrzenie na granit okiem fachowców dało o nim wyobrażenie nie jak o materiale, ale niemal żywym organizmie.
Letnia Szkoła Projektowania w Kamieniu to już kolejne warsztaty studenckie, w których miałem okazję uczestniczyć, kolejna okazja na wymianę doświadczeń i podpatrywanie sposobów pracy u osób z innych uczelni. jako student piątego roku Architektury i Urbanistyki i członek Koła Naukowego Architektura w Przestrzeni Zrównoważonej wiem, że każdy studyjny wyjazd zmienia sposób myślenia o architekturze, rozszerza horyzonty, ale przede wszystkim daje ogromnego kopa do pracy i apetyt na następny wyjazd.

Mateusz Klimek
student II roku, studiów II stopnia
na kierunku Architektura i Urbanistyka WBAiIŚ UZ
Członek Koła Naukowego Studentów kierunku AIU WBAiIŚ UZ
„Architektura w Przestrzeni Zrównoważonej”